Prvi decembar je zaista bio dan za sjećanje. Prekrasna okultacija Venere (pomračenje Venere Mjesecom) mogla se uprkos djelimično oblačnom nebu, svo vrijeme posmatrati iz Sarajeva. Golim okom je prizor bio zaista fascinantan, a dvogled ili teleskop su pružali još ljepši prizor. Iako smo obavili u novinama da će se pojava desiti, mnogi su je vidjeli…
Američka letjelica koja orbitira oko Marsa, "Mars Reconnaissance orbiter" otkrio je ogromne količine vode u vidu podzemnih lednjaka. Poseban radar čiji valovi prodiru ispod stjenovite površine crvene planete, utvrdio je da se u oblasti Hellas Basin na južnoj hemisferi Marsa, ispod tankog površinskog sloja stijena nalaze podzemni rezervoari smrznute vode. Karakteristike odbijanja radarskog snopa su upravo onakve…
Iako je različitim metodama do sada otkriveno blizu 300 planeta oko drugih zvijezda, većina njih nije ličila na naš Sunčev sistem. Najveći dio tih planeta su plinoviti divovi koji su veoma blizu matičnih zvijezda. Sada je, naporima tima sa Havaja koji su koristili velike teleskope "Keck" i "Gemini North", prvi put snimljen vansolarni planetski sistem…
Astronomija milimetarskih i podmilimetarskih valova može da pruži nova saznanja o rađanju zvijezda. Ovo područje spektra u najvećem dijelu upija zemljina atmosfera (posebno vodena para) pa se radio teleskopi koji registriraju ove valove moraju postavljati na izuzetno suha mjesta i što veće nadmorske visine. U okviru projekta ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array- ili Atakama veliki…
Astronomi sa Južne Evropske Opservatorije (ESO) su pomoću instrumenta "Very Large Telescope" prečnika 8,2 metra načinili do sada najdublji prodor ka rubu vidljivog svemira sa površine Zemlje. U ultraljubičastom dijelu spektra snimana je mala oblast neba poznata kao "Chandra Deep Field South". To je jedna od nekoliko izabranih zona gdje nema upijajućih utjecaja međuplanetarne prašine,…
Grupa astronoma je koristeći istovremeno oba 8-metarska Gemini teleskopa, otkrila dva tijela iz Kuiper-ovog pojasa koja su gravitaciono povezana. Par označen kao 2001 QW322 kruži oko Sunca na udaljenosti od oko 6,5 milijardi kilometara. Međusobno rastojanje dva tijela je 125 000 km što se smatra izuzetno velikim za dva sićušna tijela. To se može usporediti…
Sva dosadašnja astrofizička istraživanja pokazuju u svemiru susrećemo samo materiju a ne i antimateriju. Ovdje isključujemo sporadično pojavljivanje neznatnih količina antičestica u različitim visokoenergetskim procesima kakvi su relativistički mlazevi koji se rađaju u akrecionim diskovima oko crnih jama i pulsara. U trenutku Velikog praska, prema sadašnjim modelima, stvorena je jednaka količina materije i antimaterije. Bilo…
Nakon tehničkih problema koji su uspješno riješeni, "Hubble svemirski teleskop" američke NASA-e vratio se na svoje dužnosti. Jedan od prvih objekata u koji je bila uperena glavna radna kamera teleskopa (Wide Field Planetary Camera 2) bio je par galaksija koje su u međusobnoj gravitacionoj interakciji. Snimanje je obavljeno u noći 27-28 oktobra 2008. Par ima oznaku…
Večeras će se u Londonu održati kraljevska premijera najnovijeg (dvadeset drugog) filma iz serijala o Jamesu Bondu, agentu 007. Ono što je za nas interesantno je da se ključni dijelovi filma odvijaju na brdu Paranal gdje su smještena 4 VLT (Veoma velika teleskopa) prečnika od po 8,2 m Južne Evropske opservatorije. Za vanske scene korištena je…
Kao što smo vas ranije obavjestili Generalna skupština Ujedinjenih nacija je 20. decembra 2007. godine donijela Rezoluciju o proglašenju 2009. godine za MEĐUNARODNU ASTRONOMSKU GODINU (International Year of Astronomy – IYA2009). Glavni koordinatori pripreme i realizacije ovog globalno značajnog projekta popularizacije astronomije i svemira su Internacionalna astronomska unija (IAU) i UNESCO. Bosna i Hercegovina…